Gia tốc là 1 đại lượng cực kỳ quan trọng và có tính ứng dụng vào thực tiễn vô cùng cao trong nhiều lĩnh vực, cũng như trong cuộc sống thường nhật của chúng ta. Vậy câu hỏi đặt ra ở đây chính là “gia tốc là gì?”, “có bao nhiêu loại gia tốc, đơn vị và công thức tính của các loại gia tốc đó như thế nào?”. Những vấn đề này sẽ được Điện Máy Ba Miền làm sáng tỏ ngay trong bài viết dưới đây, vì thế, đừng bỏ lỡ bất kỳ thông tin nào nhé!
Gia tốc là gì?
Chắc chắn đối với nhiều người, gia tốc đã không còn quá lạ lẫm nữa. Bởi trong xuyên suốt hệ thống chương trình môn vật lý đã học, gia tốc chính là những gì mà 1 đại lượng có thể đặc trưng cho sự biến đổi của V (vận tốc) theo T (thời gian).
Gia tốc có nghĩa là gì?
Gia tốc cũng là 1 trong những đại lượng cơ bản nhằm mô tả các chuyển động. Tương tự như vận tốc, gia tốc cũng có hướng chính. Do đó, chúng cũng được gọi là 1 đại lượng vectơ, tức là gia tốc có cả hướng và độ lớn.
Hướng gia tốc của một vật thể sẽ được xác định bởi hướng của lực tác dụng lên vật đó. Khi vật thể bắt đầu di chuyển chậm dần, thì gia tốc lúc này sẽ là con số âm. Độ lớn của gia tốc chính bằng tổng lượng gia tốc.
Gia tốc từ lâu đã được quy ước ký hiệu là “a”. Dựa theo bảng đơn vị đo quốc tế SI, thì đơn vị chính xác của gia tốc là m/s^2.
Chúng ta có thể dùng gia tốc để đo sự thay đổi về tốc độ của vận tốc. Cụ thể, khi nhìn vào gia tốc, chúng ta có thể đánh giá được vật thể hay đối tượng đó đang thay đổi vận tốc nhanh hay chậm.
Phân loại gia tốc thường gặp
Một số loại gia tốc mà có thể bạn sẽ thường được gặp trong chương trình vật lý THPT như:
- Gia tốc trọng trường
- Gia tốc tức thời
- Gia tốc tiếp tuyến
- Gia tốc trung bình
- Gia tốc pháp tuyến
- Gia tốc toàn phần
Gia tốc tức thời là gì?
Gia tốc tức thời của vật chính là đại lượng biểu diễn cho sự thay đổi của vận tốc vật thể đó trong tức thời (một khoảng thời gian vô cùng nhỏ).
Gia tốc trung bình là gì?
Gia tốc trung bình tức là gia tốc trong một khoảng thời gian. Cụ thể, gia tốc trung bình là tỉ số giữa sự thay đổi của vận tốc và khoảng thời gian đó.
Hay nói cách khác, gia tốc trung bình chính là sự biến thiên của vận tốc chia cho biến thiên của thời gian. Chúng là đạo hàm của vận tốc theo thời gian và cũng là đạo hàm căn bậc hai của vị trí chất điểm theo thời gian.
Gia tốc tiếp tuyến là gì?
Gia tốc tiếp tuyến được hiểu là tốc độ thay đổi của vận tốc tiếp tuyến. Đồng thời, chúng cũng luôn luôn tiếp tuyến với đường tròn và pháp tuyến với vectơ bán kính. Đối với các hoạt chuyển động tròn đều, vectơ của gia tốc luôn nằm trong đường tròn.
Gia tốc pháp tuyến là gì?
Gia tốc pháp tuyến lại là đại lượng đặc trưng cho thay đổi về phương của vectơ vận tốc. Gia tốc pháp tuyến bao gồm phương vuông góc với tiếp tuyến quỹ đạo, chiều hướng luôn về phía vùng lõm của quỹ đạo.
Gia tốc toàn phần là gì?
Gia tốc toàn phần được hiểu đơn giản là tổng của hai gia tốc (gia tốc tiếp tuyến và gia tốc pháp tuyến theo vectơ).
Gia tốc trọng trường là gì?
Trong môn vật lý mà chúng ta đã từng học, gia tốc trọng trường chính là gia tốc do lực hấp dẫn tác dụng lên một vật thể nào đó.
Tương tự như vận tốc, gia tốc trọng trường cũng là một đại lượng có hướng. Chúng bỏ qua ma sát do sức cản của không khí, theo nguyên lý tương đương, mọi vật nhỏ sẽ đều chịu gia tốc trong một trường hấp dẫn như đối với tâm của khối lượng.
Các công thức tính gia tốc
Bảng công thức tính gia tốc
Công thức chứng minh mối liên hệ giữa gia tốc, vận tốc và quãng đường
Sau đây, Điện Máy Ba Miền sẽ chứng minh về mối liên hệ của gia tốc, vận tốc và quãng đường.
Bảng chứng minh về mối liên hệ giữa gia tốc, vận tốc và quãng đường
Trên đây là toàn bộ thông tin về gia tốc mà Điện Máy Ba Miền cung cấp tới bạn. Hy vọng bạn đã hiểu được gia tốc là gì, hay đơn vị và cách tính gia tốc như thế nào. Để tham khảo thật nhiều thông tin hữu ích khác, đừng quên thường xuyên truy cập vào trang web của chúng tôi theo đường link dienmaybamien.com nhé!
Hiện tại chưa có ý kiến đánh giá nào về bài viết. Hãy là người đầu tiên chia sẻ cảm nhận của bạn.